Practoraat Mediawijsheid & Burgerschap
PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK IN DE
SCHOOLOVERSTIJGENDE LEERGEMEENSCHAP
Het Practoraat Mediawijsheid & Burgerschap heeft het afgelopen jaar op verschillende manieren bijgedragen aan de verrijking van de leeromgeving. In de wekelijkse sessies stond het praktijkgericht onderzoeken, leren en ontwerpen centraal. De bijeenkomsten zijn verder afgestemd op de behoeften van onderzoeksdocenten en de ontwikkelingen binnen de partnerinstellingen.
Ook is de onderzoeksmethode doorontwikkeld en is de visuele workflow vernieuwd, in nauwe samenwerking met docenten, onderwijskundigen en partners. Zo groeit het practoraat stap voor stap verder als een schooloverstijgende leergemeenschap waar praktijkgericht onderzoek, onderwijsontwerp en kennisdeling elkaar versterken.
WEKELIJKS SAMEN ONDERZOEKEN, LEREN, DELEN EN ONTWERPEN
De wekelijkse werksessies op de eigen instelling werden elke vier weken afgewisseld met schooloverstijgende kennis- en deelsessies met alle onderzoeksdocenten en onderwijskundigen
Tijdens werksessies komen onderzoeksdocenten van dezelfde instelling samen om onder begeleiding van een onderwijskundige te werken aan hun praktijkonderzoek, kennis te verdiepen en ervaringen uit te wisselen. Bij deelsessies staat het uitwisselen van kennis en inzichten centraal. Onderzoeksdocenten delen dan hun voorlopige resultaten met collega’s, ontvangen feedback, scherpen hun onderzoek aan en leren van elkaars ervaringen. Tijdens kennissessies delen externe experts hun kennis en ervaring over thema’s zoals AI, de online leefwereld van jongeren of onderzoekend werken. Deze bijeenkomsten bieden verdieping, inspiratie en nieuwe perspectieven voor de lespraktijk van de onderzoeksdocenten. De thema’s van de kennissessies afgelopen jaar waren:
Wekelijkse werksessies
Kennissessie
Deelsessie
AI inzetten in de onderwijspraktijk
Jesse van Dorst (adviseur digitale geletterdheid en oud-onderzoeksdocent) inspireerde docenten met voorbeelden van AI in het onderwijs en ging met hen in gesprek over de balans tussen online en offline leren.
Nieuwsgierigheid en onderzoekende houding
Judith Amels (opleidings-coördinator van de Master Educational Leadership, senior-onderzoeker bij Lectoraat Waardengericht Leiderschap en Kennismakelaar bij het NRO) deelde waarom een onderzoekende houding en nieuwsgierigheid nodig zijn voor evidence-informed werken.
Participatief actieonderzoek
Esther Rozendaal (Hoogleraar Digitale weerbaarheid en veerkracht, Erasmus Universiteit Rotterdam) liet docenten ervaren hoe zij participatief actieonderzoek kunnen inzetten in hun eigen praktijk.
Online gokgedrag van jongeren
Onderzoekers Jeroen Hairwassers (Fontys Hogeschool) en Ruth van Holst (Amsterdam UMC) gingen met docenten in gesprek over hoe je als docent verantwoord met dit thema in de klas kunt omgaan.
DE VERNIEUWDE WORKFLOW
De onderzoeksmethode van het practoraat is gebaseerd op design thinking, waarvoor het practoraat een eigen workflow heeft ontwikkeld. Afgelopen jaar is de onderzoeksmethode, samen met de workflow, grondig herzien in samenwerking met de onderzoeksdocenten, collega’s van de partnerinstellingen en een design thinking-expert. Dit heeft geleid tot een doorontwikkelde onderzoeksmethode en vernieuwde workflow gebaseerd op het Double Diamond-model. De aangescherpte methode ondersteunt docenten in iteratief en ontwerpgericht werken, met meer focus op samenwerking, betrokkenheid van de doelgroep en het ontwikkelen van open leermaterialen.
VAN PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK NAAR TOEPASBARE LEERMIDDELEN
Ook dit jaar voerden de aangesloten onderzoeksdocenten praktijkgericht onderzoek uit naar interessante en uitdagende vraagstukken rondom mediawijsheid binnen hun eigen onderwijspraktijk. Wekelijks kwamen zij bijeen om, onder begeleiding van onderwijskundigen, toe te werken naar hun eindproduct. Tijdens deze sessies werkten zij aan hun praktijkgericht onderzoek en leerden zij van en met elkaar. Dit leidde tot concrete leermiddelen voor het mbo, die bijdragen aan het oplossen van uiteenlopende vraagstukken op het gebied van mediawijsheid en digitale geletterdheid.
